Đột quỵ còn được biết tới với tên gọi khác đó là tai biến mạch máu não. Hiện tượng này cho thấy não bộ đang bị tổn thương nghiêm trọng do chu trình cấp máu não bị gián đoạn hoặc giảm do bị thiếu oxy, không có đủ các chất dinh dưỡng cần thiết để nuôi tế bào. Trong vòng vài phút, nếu các tế bào không được cung cấp đủ máu, não sẽ chết. Người bị đột quỵ cần được đưa đi cấp cứu ngay, càng để lâu, số lượng tế bào não chết càng nhiều. Điều này tác động xấu đến chức năng vận động, khả năng tư duy của cơ thể dẫn đến tử vong.
Trên thế giới cứ 3 phút lại có 1 ca tử vong do đột quỵ não, cứ 4 người khỏe mạnh thì có 1 người có khả năng bị đột quỵ trong tương lai. Đặc biệt, đột quỵ thường tăng cao vào mùa đông, với tỷ lệ gia tăng lên đến 30% (nghiên cứu từ cục Thống kê, kiểm chứng và đăng trên Tạp chí Dịch tễ học Châu Âu).
Việc dự phòng để không bị đột quỵ là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên nếu chẳng may bị, nhất là bị đột quỵ thiếu máu não thì hiện nay đã có những phương pháp điều trị trong thời gian vàng, trong đó có tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch (với mốc thời gian 4,5 giờ) và lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học (với mốc thời gian 6 giờ, hiện nay đang nghiên cứu để mở rộng cửa sổ can thiệp hơn) mang đến cơ hội hồi phục nhiều hơn cho bệnh nhân.
Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình, từ những năm 2019 đã triển khai kỹ thuật tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch và lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học để điều trị cho bệnh nhân đột quỵ.
Tiến hành can thiệp lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học cho bệnh nhân đột quỵ
Bệnh nhân Nguyễn Văn Đ, 73 tuổi, vào viện lúc 17h 56p ngày 22/10/2023, sau 01 giờ có biểu hiện đột quy, bệnh nhân đến viện trong tình trạng: ý thức lú lẫn, liệt gần như hoàn toàn nửa người phải, không nói được. Bệnh nhân nhanh chóng được các bác sỹ khoa Cấp cứu, Đột quỵ, Chẩn đoán hình ảnh hội chẩn, xác định bệnh nhân trong thời gian vàng có thể can thiệp. Khi chụp phim CT sọ não, có hình ảnh tắc động mạch não giữa bên trái. Bệnh nhân được tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch sau đó chuyển ngay đến đơn nguyên can thiệp mạch lấy huyết khối. Ngay ngày hôm sau, bệnh nhân đã tỉnh táo, rút được nội khí quản. Sau 1 tuần điều trị bệnh nhân đã nói chuyện rõ ràng, vận động chân tay bình thường.
BN Nguyễn Văn Đ Sau 1 tuần điều trị bệnh nhân đã nói chuyện rõ ràng, vận động chân tay bình thường.
Bệnh nhân Đinh Thị L, 88 tuổi, biểu hiện đột quỵ lúc 7 giờ sáng ngày 26/10/2023 với triệu chứng mất ý thức, méo miệng, liệt hoàn toàn nửa người phải, tiểu tiện không tự chủ. Bệnh nhân được gia đình đưa đến nhập viện lúc 9 giờ cùng ngày. Sau khi chụp phim CT sọ não, nhận thấy bệnh nhân có chỉ định dùng thuốc tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch, được sự đồng ý của gia đình, bệnh nhân đã được dùng thuốc trong cửa sổ 3 giờ từ lúc có biểu hiện triệu chứng. Sau 24 giờ, bệnh nhân tỉnh táo, tự ăn được, đi lại vận động bình thường, nói rõ, hết méo miệng.
Sau 24 giờ, BN Đinh Thị L tỉnh táo, tự ăn được, đi lại vận động bình thường, nói rõ,
hết méo miệng.
Với phương châm “thời gian là não” việc nhận biết các dấu hiệu của đột quỵ (méo miệng, yếu liệt chân tay, ngôn ngữ bất thường...) và nhanh chóng đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế có triển khai các biện pháp tái tưới máu là vô cùng quan trọng; giúp làm giảm tỷ lệ tử vong, tỷ lệ tàn tật, tăng khả năng phục hồi vận động sau đột quỵ.
Dấu hiệu nhận biết đột quỵ người dân cần biết
Bằng những kinh nghiệm thực tiễn cùng trang thiết bị hiện đại tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình, sẽ là địa chỉ tin cậy điều trị cho các bệnh nhân đột quỵ não trong tỉnh cũng như các khu vực lân cận.
BS.CKII. Nguyễn Thị Mai - Phó trưởng khoa Đột quỵ
Tổ truyền thông BVĐKNB
